Een kwartje valt als hij rijp is (versie 2)

Complimenten krijgen na slechts één training is makkelijk. Als nieuwe coach is jouw manier van werken en communiceren voor de groep fris, dus de kans dat jouw informatie goed binnenkomt en hen volledig raakt, is heel groot. Ze zullen zeggen: “Oh, ja, zó moet het”, “Oh, ja, nú begrijp ik het”, “Oh, ja, het kwartje valt nu.”

Toch is er een andere, donkere kant aan het krijgen van complimenten in een dergelijke situatie. Want als iemand zegt: “Nú begrijp ik het,” betekent het dat die persoon daarvoor niet tevreden was.

Wat je ook vaak hoort van leerlingen is: “Oh, hebben we nooit van gehoord”. De ervaring leert dat ze dezelfde boodschap meerdere keren hebben gekregen, maar blijkbaar waren ze op dat moment niet in staat goed te ‘horen’. Ze waren niet rijp voor het luisteren. Dat maakt eigenlijk het verschil: er komt een nieuwe coach langs en de leerlingen begrijpen het ineens wel. Het kwartje valt. Het kwartje is rijp. Toch heeft iemand er al veel eerder voor gezorgd dat kwartje gezond kon rijpen.

Een nadeel van regelmatig dezelfde groep mensen coachen is dat je in een patroon terecht komt, daarin blijft steken en dat jouw ploeg een beetje doof wordt. De atleet wordt niet meer geprikkeld. Nee, het is niet prettig als coach om dingen te vertellen en vervolgens naar jouw ploeg te kijken en te zien dat, ondanks jouw inspanning en goede bedoelingen, jouw roeiers het nog steeds niet begrijpen. Je blijft op dezelfde manier jouw aanwijzingen roepen, maar jouw roeier doet vervolgens nog steeds niet wat je zou willen. Je roept nog een keer… en zo wordt de frustratie van beide kanten alleen maar groter en groter.

De sleutel ligt heel vaak bij jou als coach. De kunst is om in dergelijke situaties jezelf te hervinden; je probeert eens een ander instrument, ontdekt een nieuwe prikkel die wel weer werkt.

Kritiek krijgen vind ik helemaal niet leuk. Ook al is die goed bedoeld, het maakt niet uit. Twee nachten slaap ik slecht. Je steekt er zo veel energie in, doet zo veel en het is nog steeds niet goed... Hoe dan? Wat moet je wél doen? Nee, dat klopt niet! Nee, de kritiek is onterecht! Maar na twee dagen komt het gelukkig goed; je wordt rustig, je begrijpt dat die opmerkingen jou eigenlijk alleen maar verder helpen.

Waar begint eigenlijk een roeihaal? Het is geen voetbal waar je kunt zeggen: eerst een stap naar links, je gewicht langzaam verplaatsen en daarna schop je tegen de bal. Nee, dat werkt niet bij roeien. De roeibeweging is een doorgaande cyclus, zonder een moment pauze. Hij begint nergens en hij eindigt nergens. Waar begin je dan als je iets wilt veranderen? Bij de inpik? Bij het moment dat de bladen al in het water zijn? Of bij de uitpik? Zo ga je door en door en zo kom je terug bij die inpik en mag je opnieuw beginnen. Ik ken zelf geen recept voor dit probleem, hoor, maar wat ik heb ontdekt en tegenwoordig fijn vind is te denken in het patroon van de voorbereidende ‘stappen’, dat wil zeggen het voorbereiden van de volgende beweging. Als je een beweging goed wilt krijgen, begin dan maar een stap eerder: bij de voorbereiding van die beweging. Voor een goede inpik, begin je een stap eerder bij de recover. Voor een goede haal begin je bij de inpik. Een goede uitpik, bij de haal… en zo ga je door.

Later, op een bepaald moment, snappen jouw roeiers het wel. “Oh, ja, nu begrijp ik het,” krijg je dan te horen. Hun beweging begint de juiste vorm te krijgen en jouw geduld wordt gewaardeerd. Je hebt zin om nog verder te gaan, nog andere grenzen van het ingeslepen patroon te overschrijden. Je werkt aan het rijpen van het volgende kwartje.

Rond kijken… in het bos

Een week of twee geleden, op een grijze dag, gingen we wandelen in het Amsterdamse Bos. De herfstkleuren waren geweldig, zoals altijd in deze periode. Wat mij opviel was dat heel veel mensen die zoals wij buiten waren om te wandelen, een hond bij zich hadden. De meesten, naar mijn inschatting 70%. Een kleinere groep met kinderen en nog een kleinere groep gewoon buiten, zonder aanhang.

Bij Gemeente Amsterdam en de “lokale” krant (aangesloten bij Telegraaf Media, hé!!) komen de honden en hun eigenaren heel vaak negatief te staan: poep, agressie, onvriendelijkheid, etc. Je kunt nergens lezen dat wel die honden hun eigenaren de mogelijkheid geven om regelmatig naar buiten te gaan, te wandelen, actief te zijn. Dit gemis brengt voor mij helaas geen verassing …

Over systemen

Als je in een systeem wordt geplaatst, begin je van nul. Dat betekent dat alles wat je weet zijn de beelden die anderen voor jou hebben voorgekauwd. Omdat je voor dat systeem net hebt gekozen, zijn die beelden positief en hoopgevend.

Langzamerhand leer je het systeem, stap voor stap. De beelden worden jouwe, je ziet andere voordelen, maar ook de nadelen. Op een moment bestaat de mogelijkheid dat je meer nadelen dan voordelen in dat systeem ziet. Dan heb je meerdere mogelijkheden om te reageren:

1. Je kan bewust kiezen om deel te worden van het systeem, mee te gaan, ook deel te worden van die nadelige eigenschappen.

2. Je kan kiezen om de kop in de zand te steken, dat alles je koud laat, je hoort niet bij, je doet niet mee.

3. Bestaat ook een deerde mogelijkheid: je kiest voor een ander systeem dat je niet kent. Je begint van nul, alleen de voordelen ziende. Het duurt nog even totdat je de nadelen ontdekt en bestaat ook de kans dat het nieuwe systeem toch beter bij jou past dan de oude.

Het verhaal van de schapenvacht

Mijn beste vakanties als scholier waren de voorjaarsvakanties. Die waren ergens in maart, wanneer het weer neer begon warm te worden. Het bos was net groen begonnen te worden, de zon was niet te sterk. Bij mijn oma en opa waren deze de tijden waarop de schapen nog niet buiten het huis zijn vertrokken naar de kudde toe. In de winter en lente moesten ze dagelijks om de beurt door een familie vroeg verzameld worden en naar het bos toegebracht. Hoe dan ook, was het zo dat onze beurt altijd tijdens mijn vakantie was. Geluk voor ons: voor mij en mijn 4 jaar oudere oom. We waren de mannen des huis en we moesten voor alle dorpsschapen voor een dag zorgen: we waren voor een dag de dorps herders!!

Eind van de dag waren de schapen net zo moe zoals wij waren. Altijd aan het rennen, weinig stil staan, hadden de arme beesten geen tijd om rustig te grazen; de hele dag waren we achter hun kont. Af en toe hadden we zin in iets anders doen: bij voorbeeld van een stokje populier een fluit maken, of iets in hout graveren. Maar we hebben ook bijzondere momenten gehad met schapen die een nieuw lam kregen; terug naar huis waren we heel trots op onze nieuwe “aanwinst”!

Een van deze avonden ben ik gaan kijken op Uitzendinggemist voor bijzonderheden. Onder mijn ogen is het programma De Wandeling verschenen. Een jonge dame, Daphne, was in gesprek met de presentator. Ze heeft op kunstacademie gezeten en later… herder geworden. Iedere dag met haar hond Sam, haar alpha-schaap Spiky en de andere schapen rondjes draaien in de natuur om de schapen met hun dagelijkse grazen rustig te laten. Ze is gelukkig omdat ze dichtbij de natuur staat.

Nadat ik deze aflevering heb bekeken, heb ik besloten om… een schapenvacht te kopen. Over twee dagen was hij binnen… en wat een heerlijk geur!! Nu kan ik wanneer ik maar wil, terug in de tijd door mijn eigen bos, met mijn eigen schaap, wandelen.

Aantal fietsen in Amsterdam in 10 jaar tijd

In de wijkkrant stond niet zo lang geleden het volgende bericht:

“Centrum minder aantrekkelijk: Het aantal fietsers dat de Singelgracht passeert steeg tussen 2001 en 2009 met 56.220, een toename van 52%. Het aantal bromfietsen verdubbelde ruim, van 7.467 naar 16.857.”

Als je dit leest, het klinkt alsof iemand daar op straat het hele jaar dag in / dag uit stond met een teller ernaast. Iedere keer een fiets bij: klik!, nog een fiets: klik! En dat 56.220 keer!!! Grote nauwkeurigheid, chapeau! Eind van de dag is de “journalist” ook blij omdat hij ons heeft verteld dat het aantal fietsen met 52% is toegenomen. Viva de 21^e eeuw journalistiek!!

Mijn systeem is beter!!

Ik hoorde enkele keren: “Jij bent in de laatste tijd tegen de Nederlanders.” En dat is zeker niet zo. Het is waar dat ik een weerstand begin te bouwen tegen mensen (dus niet volken) die denken dat hun systeem beter is dan andermans systeem. Met andere woorden: “We weten het beter, zo moeten jullie doen!” Dat is denken alleen van jouw perspectief, zonder dat je rekening houd met de specifieke details die een invloed hebben gehad op de andere. Ik kan zelf enkele voorbeelden bedenken, maar ik ga een levende lijst opstellen met wat anderen hierover hebben gezegd:

(1) NRC, 24 aug, Youp: Over nieuws gesproken: ik las nergens wat ik van een aantal vrienden hoorde. Op Lowlands danste een meute van een kleine 55.000 mensen die allemaal vrolijk uit de snoeppot hadden genomen. Er werd ook veel gedronken. Heel veel. En wat doe je als je glas leeg is? Dan laat je het vallen. Op die glazen zat statiegeld. Voor elf glazen kreeg je twee euro zestig. Dus wat gebeurde? Op de dansvloeren kropen tientallen Roemenen, die als gekken plastic bekers verzamelden en inruilden. Ze werden de Ruimenen genoemd. Een vriend van mij zag twee Roemenen twaalfhonderd euro cashen. Dat zijn veel bekers. Dan heb je hard en slim gewerkt. Prachtig beeld: onze gedrogeerde jeugd die alles ongeïnteresseerd en nonchalant op de grond laat flikkeren en Roemenen die de boel heel snel opruimen. Dat vind ik nou mooi nieuws. Voor we ze weer massaal van zakkenrollerij beschuldigen. Daar schijnen ze trouwens wel heel goed in te zijn.

(2) NRC, 5 okt: Cabaretier Herman Finkers zei het zo mooi: "Die buitenlanders zijn te lui om te werken en nu komen ze onze banen inpikken." Twee tegenovergestelde beweringen die vaak worden geroepen. In tijden van crisis is voor zulke nare kreten een voedingsbodem. Als we praten over buitenlanders, valt ook snel het woord "tolerantie". Ik tolereer dat jij anders mag zijn dan ik. Dat is arrogant, toch? Wie ben ik om iets goed te vinden? Gelijkwaardigheid, daarover moet het gaan.

(3) NRC, 12 okt, Youp: Als hij humor heeft legt hij aan de Russische president uit dat hij in Den Haag zijn auto’s binnen zet zodat die dronken spons ze niet kan beschadigen. En als hij lef heeft vertelt hij ook dat wij onze kinderen niet aan hun haren door een appartement sleuren. Nee, wij zijn veel liever. Bij ons vragen vreemde meneren of de kindertjes zich willen uitkleden voor de webcam. En veel kinderen doen dat graag. De politie kijkt eerst driekwart jaar toe en grijpt dan in.

(4) 18 okt: Bij de lunch zegt een collega van mij tegen een Duitser: “De Vlamingen spreken eigenlijk een raar Nederlands”. Mijn reactie: “Wat denk je over: De Nederlanders spreken een raar Vlaams?”

Caol Ila

De laatste avonden waren heel prettig: rustig, geen wind, geen regen, geen vliegtuigen. Een plezierige wandeling met een hard snuffelende hond. Zin in naar de avond te luisteren. Eerst een Limburgs bier pakken en op balkon gaan zitten, in het donker. Lichten door de ramen van de buren, weinig geluiden, een hond bij je voeten, heerlijk! Op een moment een turfachtige rookige geur van whisky. Caol Ila. Andere buur op zijn balkon of misschien de geuren van de herfst? Ik zou niet weten. Heerlijk om te ruiken en te blijven fantaseren!

Inspirerende mensen

Ja, ik was van plan om over iets anders te schrijven. Maar vanochten heb ik in NRC Weekend een interview met Alex Mulder. Geboren in 1946 in Amsterdam-Oost op Vrolikstraat. Lees ik, een man met ervaring en half miljoen op zijn banrekening. Hieronder enkele citaten uit zijn interview, neem de tijd om te reflecteren:

* Ik hoop dat dat centrum (De Nieuwe Liefde) een bijdrage kan leveren aan het maatschappelijke debat. Ik maak me zorgen over de individualisering van de samenleving. Ik las eens: "Als iedereen aan zichzelf denkt, wordt niemand vergeten". Dat is de politieke realiteit van vandaag: iedereen moet voor zichzelf opkomen. Maar veel zwakkeren kunnen dat hemaal niet.

* Bij ons was de eerste vraag aan een werkzoekende niet: "Wat kan je, wat voor diploma's heb je?" maar: "Wat zou je graag willen?" Als je in mensen investeert, gaan ze niet voor een paar dubbeltjes meer ergens anders naar toe.

* Cabaretier Herman Finkers zei het zo mooi: "Die buitenlanders zijn te lui om te werken en nu komen ze onze banen inpikken." Twee tegenovergestelde beweringen die vaak worden geroepen. In tijden van crisis is voor zulke nare kreten een voedingsbodem. Als we praten over buitenlanders, valt ook snel het woord "tolerantie". Ik tolereer dat jij aanders mag zijn dan ik. Dat is arrogant, toch? Wie ben ik om iets goed te vinden? Gelijkwaardigheid, daarover moet het gaan.

* Ik ben natuurlijk een bepaalde manier van leven gewend. Maar of ik er echt ongelukkig van zou worden? Ik denk het niet. Ik woon in een prachtig kasteel in Belgie. De meeste tijd breng ik door in het torenkamertje, het kleinste kamertje van het huis. Daar ben ik heel gelukkig. In mijn eentje lees ik daar boeken en drink ik een glas wijn. Dat zou in een klein appartement ook kunnen.

Aandacht geven

In de laatste dagen ben ik met een groot dilemma bezig geweest: Wanneer ga je efficiënt een onbekende iemand bellen?

Mijn insteek: eerst aankondigen via een e-mail dat je gaat bellen, eventueel wat voorbereidende informatie doorsturen. De hoop is dat men een beetje doorleest zodat het telefonisch gesprek vlot gaat. Wat je krijgt is te horen dat men zo veel e-mail op zijn boord krijgt, dat lezen niet meer van toepassing is. Dus een andere optie maar: zonder aan te kondigen direct bellen. Wat je krijgt te horen is of “Ja, even kort, ik ga in een vergadering” of je een iemand aan de lijn krijgt die naar jou niet wil luisteren.

Heel moeilijk voor mij: hopen op geluk, maar dat vind ik niet eerlijk voor een medemens.

NTR Academie

Bij toeval heb ik eind deze zomer een Tv-programma dat licht en rust me heeft gebracht: De NTR Academie. Eind juli is NTR begonnen met 20 dagelijkse lezingen over hele brede ontwerpen. Verschillende vertellers komen met ”een goed verhaal over een eigentijds onderwerp”. Met veel plezier heb ik naar alle lezingen gekeken. Ik zou zeggen, kijk zoals ik naar alles, het is moeitewaard!! Hierbij mijn persoonlijke Top3:

1. Midas Dekkers:Vroeger was het beter.
2. Dirkde Wachter: Pleidooi voor een beetje ongelukkig zijn.
3. Joke J. Hermsen: Stil de tijd.

Angela

Iedere keer bij een (sollicitatie)gesprek vertel ik wat je als natuurkundige kan: veel zijdig, breed en diep, analyseren, etc. Die benadering neem je altijd mee, ongeacht het spelveld: technologie, onderwijs, sport.

Afgelopen zaterdag, 31 augustus, in de Belgische "De Standaard":

"Merkel zelf verhult haar machtstreven in een professionele houding. Ze straalt plezier uit in haar vak. En ze beheerst het ook verdomd goed. Mensen die regelmatig in haar omgeving verkeren, bewonderen de systematiek waarmee ze het vak beoefent. Hoe ze zich informeert, hoe ze elke beslissing wikt en weegt, hoe ze geduld oefent voordat ze op het juiste moment toeslaat. Wat er als twijfel uitziet, is in werkelijkheid geslepen tactiek.

Die tactiek der voorzichtigheid schrijven velen toe aan haar achtergrond als natuurkundige. In de wetenschap gaat het immers ook om het afwegen van hypothesen en het voortschrijden langs de weg van ‘trial en error’, ‘proberen en vergissen’. Net als wetenschap is politiek in de ogen van Merkel een kunde. En die kunde, daar weet ze de Duitsers van te overtuigen, moet je overlaten aan deskundigen. Zoals zij."

Ja, het gaat over Angela Merkel en de Duitse verkiezingen. Een natuurkundige staat bovenop ook omdat ze een natuurkundige blijft. 

Ooit op zondag ochtend gevlogen?

Zondag ochtend vroeg. Nevelig buiten, maar toch warm. Ga met de hond wandelen.

Heel rustig. Niemand op straat. Ik heb het idee dat ook de vogels rustiger zijn. Geen lawaai van hen vandaag. Ik kom teen een jonge zwarte labrador die mee wil spelen, daarna een nieuwsgierige puddel. Niemand anders, ook geen fietsers. Op een moment was zo rustig dat ik niet ik mijn hond niet meer durfde op naam te roepen; beter fluiten; zachtjes, zodat ik de rust niet verstoor. Ik laat de hond zijn gang gaan, ik wil me niet bemoeien met zijn nieuwsgierige snuffel.

Thuis wacht voor mij een lekker kopje thee, een zondags appelflap en een mooie glimlach. We gaan op balkon naar de rust “luisteren”. Van mijn betreft kan het weer zo blijven en de buren mogen vandaag uitslapen.

De thee is op, de appelflap was erg lekker en de krant biedt geen belangrijke belevenissen. Waarschijnlijk ergens anders denken mensen anders over hun bezigheden. Op eens beginnen vliegtuigen op te stijgen. Ze storen een beetje de rust van de wijk. En ik vraag me af: Bent u ook ooit op een vroege zondagse ochtend gaan vliegen?

Twee dingen

De Nederlanders zijn een slim volk. Toch begrijpen ze enkele eenvoudige dingen helemaal niet:

Situatie 1: Twee kassa's; twee geldautomaten; twee kaartautomaten. Naast elkaar. Een Nederlander begrijpt het niet dan veel sneller, eerlijker en efficienter is om maar één rij te vormen voor beide kassa's of geldautomaten. Als je ergens in het midden staat, tussen die twee, kijken ze je heel verward: "Zit u in de rij? Oh, ja, bij welke kassa dan?" Nee, heel moeilijk. Tegelijkertijd ergeren ze zich dood als een iemand meer tijd neemt om naar zijn rekening te kijken of langzamer is meet een kaartje kopen en zíj haast hebben de trein te halen.

Situatie 2: Op de looptrap. Een Nederlander begrijpt het niet dat je op een looptrap rechts hoort te staan om met de looptrap naar beneden of naar boven te gaan en zo ruimte kan maken aan je linker kant voor de mensen die sneller naast jou willen. Nee, ze staan lekker alle kanten op. Als je sorry zegt kijken ze heel confuus naar jou toe.

De Nederlanders zijn een slim volk. Toch begrijpen ze enkele eenvoudige dingen helemaal niet.

Een hond uitlaten

Toen ik kind was, stond de hond van mijn opa de hele dag aan de lijn buiten bij zijn huisje. Zijn enige taak was om, door te blaffen, te signaleren dat iemand bij ons binnen is gekomen. ’s Nachts was hij vrij gelaten en hij kon vrij overal bewegen: eerst enkele rondjes volle snelheid door de tuin, daarna weg door de andere tuinen en waarschijnlijk met de andere honden van het dorp te “socialiseren”. Het was nooit sprake van uitlaten, wij moesten alleen regelmatig zijn poep opruimen van rond zijn huisje. Mijn hond moet nu, omdat hij binnen in een appartement woont, uitgelaten worden. Hij loopt los, hij rent, hij snuffelt, hij doet wat taken. Dat is voor een hond in de stad normaal, zou ik zeggen.

Terug met vakantie in een dorp, zie ik een mevrouw met haar lokale hond eventjes naar buiten op straat lopen. De hond uitlaten. Ik vroeg me op dat moment af, heeft hij dat nodig; wat doen de mensen tegenwoordig in een dorp met hun hond? Wat zou ik doen als ik een dorp zou wonnen. Stel dat mijn stad-hondje in een keer een grote tuin krijgt; wat dan?

Hoe het ook kan!

Geachte heer de wethouder,

Niet zo lang geleden was de gemeente bezig met de herinrichting van de Kalfjeslaan in ons stadsdeel. De hoevenier heeft tonnen zand neergestort in dit gebied. Het resultaat: vele kale plekken waar geen gras groeit. De reactie van de gemeente: lelijke gele borden met de tekst "Ecologisch Kwetsbaar Gebied". Als ik de gemeente was, kon ik beter "sorry, NATUUR, voor ons prutswerk!" schrijven. Die boorden passen helemaal niet in de omgeving en herinneren ons alleen aan de ontelbare hulpeloosheid van de gemeente.

Als je niet zo veer naar het zuiden rijdt (nee, niet op de snelweg naar Zuid Frankrijk!), zie je in Belgie, in het midden van de groene natuur, de volgende borden. Kleurrijk, vrolijk, passend. En je vraag je op dat moment af: Hoe kan dat hier en bij ons niet? Heeft het te maken met... of met... Heeeel triest!!!

Zicht. Gehoor. Geur.

“Look around” heet deze blog. En dat is maar goed. Een stapje terug, zoals altijd wanneer een vraag op pad komt. Zintuigen: kijken, horen, ruiken. Welke van deze drie dieper gaat naar de basis?

Kijken.

Je ziet dingen (mensen, dieren, bloemen, landschapen) die wel lijken op een bekende iets. Die iets is voor jou belangrijk en roert herinneringen. Die zicht koppel je aan een dierbare ervaring. Is die ervaring precies dezelfde zoals nu?

Horen.

Je hoort muziek, de radio, een stem, of misschien een vogelzang, of de wind. Ze lijken dichtbij een dierbare persoon of situatie.

Ruiken.

Het gras, een paard, de lucht, de hond. Jezelf. Ze hebben allemaal een specifieke geur. Een paard hier of in Verenigde Staten ruikt precies dezelfde. En die geur brengt herinneringen met zich mee.

De geur van een paard. Oom Gheorghe en zijn paard die gecastreerd moest worden. De kinderen konden niet bij, de mannen wel. Hoe oud was mijn vader toen? Misschien net zo oud zoals ik nu. De kinderen konden niet bij die paard, iedereen was bang dat hij niet vriendelijk was.

De geur van vers gemaaide gras. Ik was rond 18 en ik heb een hele zomer geholpen met gras verzamelen voor de winter voor de dieren. Als ik nu langs een veldje met vers gemaaide gras loop, kan ik niet aan iets anders denken.

De geur van een varken of van een schaap. Langs de boerderijen weet ik of binnen varkens, schapen of koeien zich bevinden. Mijn opa heeft zijn hele leven in een varken complex gewerkt en iedere dag nam hij, samen met het donkere brood (ja, die geur kan ik van duizend andere afscheiden), de geuren met zich mee naar huis. Nee, geen fijne geuren. Mijn opa en oma hadden thuis een stuk of tien schapen die ’s winters thuis bleven. Hun geur, en later in de lente de geur van de lammetjes, kan ik nog altijd onderscheiden. De schapen blijven gelukkig overal dezelfde geuren met zich mee dragen en ik kan weer en weer van genieten. 

Naar mijn gevoel gaat ruiken dieper in ons hersens dan zien of horen. Het brengt terug die oude basale herinneringen met zich mee. Altijd dezelfde, maak niet uit waar je bent. Misschien is eigenlijk op het geuren reizen beter dan op het zien reizen. Een hele vakantie door een landschaap vol die geuren. Mijn dierbare geuren. Zou ik graag willen.

Cultuurverschil?

Vakantie in Belgie betekent veel buiten zijn, maar ook, als Tour de France is, 's avonds laat naar Vive le Velo (VRT) kijken en niet naar Avondetappe (NOS). Leuk programma met wat extra meer sfeer. Twee opmerkelijke dingen voor mij:

* De glazen wijn zijn bij de Belgen groot, Bourgundisch; bij de Nederlanders klein, de Blokker-type.
* De Belgen praten altijd over de ""speurters"; de Nederlanders over de "sprinters".

Charme?

Het doet pijn!!!

Veteranen wedstrijden

Bij wedstrijden zie je meer flyers liggen met aankondigingen voor 1000m Masters wedstrijden. Ook het blad “Roeien” van KNRB schrijft regelmatig over dit nieuwe type wedstrijden voor veteranenroeiers. In 2010 is bij RV Rijnland al het idee gekomen om het Duitse model te importeren [1]. In het seizoen 2012-2013 zijn er bij voorbeeld drie 100m wedstrijden in de planning: ZRB, Amsterdam Masters en Dutch Masters Open.

Als veteraanroeiers zijn we bekend met de lange afstand wedstrijden: Heineken 4Kamp, Head of the River Amstel en Skiffhead zijn de meest populaire wedstrijden, maar je ziet regelmatig Willem III’ers ook bij andere wedstrijden. De korteafstand wedstrijden zijn de nieuwkomers: afgelopen jaren waren de Skoll Cup of de Slotwedstrijden op de Bosbaan populair, dit jaar is Amsterdam Masters populair geweest (1 km).

Head – 2km – 1 km

Wat een lichaam nodig heeft met betrekking tot energiegebruik is anders bij een head-wedstrijd, dan bij een korteafstand wedstrijd. Wat gek is, is dat ook een grot verschil bestaat tussen 2 km of 1 km roeien. Kijk naar Figuur 1 hieronder voor het energiegebruik tijdens een 2 km wedstrijd van 7 minuten.

Figuur 1: Energiegebruik tijdens een 2 km wedstrijd.

De eerste 10-20 seconden kan je volop gaan, zonder bang te zijn voor de pijn (gestippelde blauwe lijn). Het gaat vanzelf, jij hebt die energie beschikbaar, ze is “gratis”. Daarna gaat het lichaam anaerobic, zonder zuurstof, energie produceren (“lijn&punt” rode lijn). Je krijgt veel kracht eruit, het blijft best lang hoog, maaar… het doet pijn. Verzuring noemen we dat en is niet prettig te ervaren. Gelukkig wordt de pijn na 2 minuten beter draagbaar. Wat we na ongeveer 2 minuten gaan gebruiken is de energie die ons lichaam met behulp van zuurstof produceert. Dat kan heel lang gebruikt worden, zoals in een head-race. Het totale energiegebruik is aangegeven in Figuur 1 met een dubbele paarse lijn.

Maar wat doe je als je wedstrijd korter dan 4 minuten is voor een afstand van 1 km; hoe reageert jouw lichaam? Kijk naar Figuur 2. De middelste minuten van Figuur 1 heb ik verwijderd, ze tellen niet meer mee. Wat je krijgt is dat je een stevige eindsprint moet weten te trekken na 750 m (zeg 180 seconden of 3 minuten), wanneer je lichaam nog steeds in de verzuring zit omdat het niveau van het lactic acid (melkzuur) nog steeds redelijk hoog is. Wat krijg je? Pijn, pijn, pijn!!! Bij 2 km had je redelijk voldoende tijd om de verzuring te laten lopen, hier niet; met pijn in je benen moet je nog meer pijn accepteren voor de eindsprint!

 

 

Figuur 2: Energiegebruik tijdens een 1 km wedstrijd.

Trainingsvolume

Ed McNeely [2] geeft aan dat voor iedere type wedstrijd een andere verhouding bestaat tussen verschillende type trainingen (zie Tabel 1). Wil je voor een head-wedstrijd trainen, dan ga je 55-60% van je tijd besteden aan aerobic trainingen. Bij een 2 km wedstrijd is dat ongeveer 55%, maar bij 1 km daalt het percentage naar slechts 35%. In tegenstelling tot een head-wedstrijd, besteed je in de voorbereiding van een 1 km-wedstrijd ongeveer een kwart van je tijd om de maximale kracht te verbeteren. Dat teelt, anders dan je zou verwachten, als een beperking van jouw overal prestatie [3].

Tabel 1: Trainingsvolume voor verschillende wedstrijden.

 

 

 

Energieproductie

Aerobic threshold (aërobe drempel) betreft lange duur, lage-intensiteit werk dat je kunt houden voor enkele uren. Anerobic threshold (anaërobe drempel) heeft betrekking op een intensiteit die je kunt handhaven gedurende 40-90 minuten. VO2-max. verwijst naar interval trainingen die 2 tot 8 minuten omvatten. Peak power (piekvermogen) verwijst naar krachttraining en korte anaërobe sprints (10 seconden) voor snelheidsontwikkeling [3].

Denkoefening

Stel dat je redelijk fanatiek bent en traint 3 keer per week voor 5 maanden ter voorbereiding van een 1 km-wedstrijd. Dan ga je trainen, volgens Tabel 1, van het totaal van 60 trainingssessies: 21 sessies aerob, 12 sessies anaerob, 12 sessies voor VO2-max en 15 sessies voor maximale kracht. De praktijk kan net anders zijn, met inroeien, techniekoefeningen, maar de richtlijnen blijven in de buurt.

Techniek

De techniek spelt op veteranen niveau nog steeds een belangrijke rol en kan een groot verschil maken. Bij een korte afstand wedstrijd zijn de start en hoog tempo behouden heel belangrijk; begin daarvoor op tijd met het oefenen, niet alleen op het laatste moment enkele dagen voor de wedstrijd.

Ed McNeely

Ed McNeely is fysioloog en krachttraining adviseur bij Rowing Canada Aviron (de Canadese roeibond). Meer artikelen van hem zijn te lezen op peakcentre.wordpress.com/ of in het boek “Rowing Faster” 1e en 2e edities.

Referenties

[1] “Roeiend van A naar H”, 20 november 2010, RV Rijnland.

[2] ”Designing your training plan”, Ed McNeely in Rowing Faster 1e editie.

[3] “Peak power: the limiting factor of rowing performance”, Ed McNeely op peakcentre.wordpress.com/.